Narsistik kişilik bozukluğu(nkb)

Narsistik Kişilik Bozukluğu Nedir?

Narsistik Kişilik Bozukluğu (NKB), bireyin kendini çok kıymetli görmesi, daima hayranlık beklentisi içinde olması ve oburlarının muhtaçlık ve hislerini gereğince anlayamaması ile karakterize bir kişilik bozukluğudur. Ruhsal bir kavram olan bu durum, çoklukla çocukluk periyodundaki tecrübelerin ve bireyin kişilik gelişiminin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Lakin NKB bir kişilik özelliği değil, bir bozukluk olduğundan klinik bir kıymetlendirme ile teşhis edilmesi gerekir.

Narsistik Kişilik Bozukluğunun Belirtileri

Narsistik Kişilik Bozukluğu belirtileri ekseriyetle aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir:

1. Kendini Kıymetli Görme: NKB’li bireyler, kendi yeteneklerini ve muvaffakiyetlerini abartma eğilimindedir. Kendilerini öteki insanlardan daha üstün görürler.

2. Hayranlık Beklentisi: Daima olarak oburlarının övgüsüne ve takdirine muhtaçlık duyarlar. Bu onay, narsistik birey için bir nevi “besin” üzeredir.

3. Empati Eksikliği: Diğerlerinin hislerini yahut muhtaçlıklarını anlamakta zorlanırlar. Ekseriyetle oburlarının hislerini görmezden gelir yahut küçümserler.

4. Özel Olma İnancı: Kendilerinin eşsiz olduğuna inanır ve sırf kendileri üzere “özel” bireylerin kendilerini anlayabileceğini düşünürler.

5. Haklılık Duygusu: Narsistik bireyler, özel bir muamele görmeleri gerektiğine inanır. Kurallara ya da toplumun genel normlarına uyma konusunda isteksiz olabilirler.

6. Manipülatif Davranışlar: Diğerlerini kendi gayeleri doğrultusunda kullanma eğiliminde olabilirler.

7. Aşırı Kıskançlık: Diğerlerinin muvaffakiyetini küçümser yahut kıskanır, kendi muvaffakiyetlerinin daha değerli olduğunu sav ederler.

8. Kırılgan Ego: Her ne kadar dışarıdan özgüvenli ve güçlü görünseler de tenkide karşı hayli hassastırlar.

Narsistik Kişilik Bozukluğunun Nedenleri

NKB’nin kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörlerin bir ortaya gelmesiyle ortaya çıktığı düşünülmektedir:

1. Çocukluk Tecrübeleri: Çok övgü, çok tenkit yahut ihmal üzere sıhhatsiz ebeveyn-çocuk münasebetleri narsistik özelliklerin gelişimine katkıda bulunabilir.

2. Genetik Faktörler: Narsistik eğilimler, birtakım kişilik özellikleriyle ilişkilendirilen genetik faktörlerden etkilenebilir.

3. Çevresel Tesirler: Toplumsal etraf, bireyin kişilik gelişimini etkileyebilir. Örneğin, daima muvaffakiyet odaklı bir etrafta büyümek narsistik özellikleri tetikleyebilir.

Narsistik Kişilik Bozukluğu ve Günlük Hayat

NKB’ye sahip bireyler ekseriyetle etraflarıyla sağlıklı münasebetler kurmakta zorlanır. Aile üyeleri, arkadaşlar yahut iş arkadaşlarıyla ilgilerde sık sık çatışmalar yaşanabilir. Bu şahıslar kendilerini “mükemmel” olarak görmek istedikleri için başarısızlık yahut eleştiriyi tolere edemezler, bu da bağlantılarda kopukluklara neden olabilir.

Tedavi Süreci

Narsistik Kişilik Bozukluğu tedavisi, bireyin içgörüsünü artırmayı ve daha sağlıklı bağ modelleri geliştirmesini gayeler. Bu süreç ekseriyetle uzun periyodik psikoterapiyi içerir:

1. Psikoterapi: Kişisel terapide, narsistik bireyin empati geliştirmesi, diğerlerinin gereksinimlerini anlaması ve daha gerçekçi bir özsaygı geliştirmesi hedeflenir.

2. İlaç Tedavisi: Şayet NKB’ye eşlik eden depresyon yahut anksiyete üzere diğer bir rahatsızlık varsa, ilaç tedavisi uygulanabilir.

3. Eğitim ve Dayanak: Aile üyelerinin de bu süreçte desteklenmesi kıymetlidir. NKB’li bireylerle sağlıklı irtibat kurma yolları üzerine çalışmak yararlı olabilir.

NKB ile Sağlıklı Bir İrtibat İçin Öneriler

Eğer bir yakınınızın Narsistik Kişilik Bozukluğu olduğunu düşünüyorsanız, onunla daha sağlıklı bir bağlantı kurabilmek için şu noktalara dikkat edebilirsiniz:

• Sınırlar koymaktan çekinmeyin. Kendi duygusal gereksinimlerinizi müdafaanız kıymetlidir.

• Onların manipülatif davranışlarına karşı dikkatli olun.

• Duygusal reaksiyonlarınızda sabırlı ve dengeli olmaya çalışın.

• Profesyonel bir yardım almayı teşvik edin.

Unutmayın

Narsistik Kişilik Bozukluğu, kişinin kendi denetiminde gelişen bir durum değildir. Onları anlamaya çalışmak, tedavi sürecini desteklemek ve sağlıklı hudutlar koymak bu seyahatte kıymetlidir. Şayet bu bahiste daha fazla bilgiye yahut dayanağa gereksiniminiz varsa, bir ruh sıhhati profesyoneline başvurmayı ihmal etmeyin.