Modern hayatta anlam arayışı ve varoluşsal boşluk

Varoluşsal boşluk, bireyin omurundaki hareketleri, alakaları ve amaçları anlamlandıramadığı bir içsel durumu tabir eder. Sıklıkla “Ben neden buradayım?”, “Hayatımın maksadı ne?”, “Gerçekten ne istiyorum?” üzere sorularla kendini gösterir. Çağdaş hayat, bu sorulara kolay karşılıklar vermez. Zira sistem, düşünmeye değil, devam etmeye odaklıdır.

Anlam arayışı, Viktor Frankl’ın logoterapi yaklaşımında da vurguladığı üzere insan tabiatının temel motivasyonlarından biridir. Lakin günümüzde bu arayış; muvaffakiyet, statü ya da dışsal övgü üzere yüzeysel maksatlarla karıştırılabiliyor. Bu durum kısa vadeli tatminler sağlasa da uzun vadede insanı daha derin bir tatminsizlikle karşı karşıya bırakıyor.

Varoluşsal boşluk yaşayan bireylerde sık görülen belirtiler:

Sabahları yataktan kalkmakta zorlanma

İş ve bağlarda anlamsızlık hissi

Sürekli yeni gayeler koyup kısa müddette onlardan da tatmin olmama

Tükenmişlik, depresyon ya da anlamsız bir huzursuzluk hissi

Peki ne yapılabilir?

Değer odaklı yaşamak: Maksatlardan çok pahaların ne olduğunu belirlemek ve ömrü bu pahalara nazaran şekillendirmek

Durmak ve sorgulamak: Bazen durmak, o suratın içinde kaybettiğimiz manası bulmak için birinci adımdır

Basit şeylerde mana aramak: Bir çiçeği sularken, bir dostla kahve içerken ya da bir yabancıya yardım ederken bile hayat derinleşebilir

Psikolojik dayanak almak: Ferdi terapi, bu arayışta derinleşmek ve içsel kaynakları keşfetmek için kıymetli bir alandır

Anlam, bulunacak bir şeyden çok, inşa edilecek bir şeydir. Her birey, kendi ömrünün mimarıdır ve bazen o boşluk, yeni bir inşa sürecinin başlangıç noktasıdır

Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz