Metaverse psikolojisi

1. Sanal Kimlik ve Gerçek Benlik Ortasındaki Gerilim

Metaverse’te birey, fizikî dünyadaki kimliğinden farklı bir avatar yaratabilir. Bu durum, bireyin bastırdığı taraflarını yaşama, ülküleştirilmiş bir benlik sunma ya da kendini tekrar inşa etme imkânı sağlar. Lakin bu sanal kimlik ile gerçek benlik ortasında büyük farklar oluşursa, bireyde yabancılaşma ve kimlik bütünlüğü bozulabilir.

2. Gerçeklik Algısının Bulanıklaşması

Sanal dünya ile çok fazla vakit geçirmek, bireyin gerçeklik algısını zayıflatabilir. Vakit, yer ve vücut hudutlarının bulanıklaştığı bu ortamda birey, gerçek dünyadan kopabilir. Bu kopuş, dissosiyatif tecrübelere, anksiyeteye ve depresif semptomlara taban hazırlayabilir.

3. Toplumsal Temasın Dijitalleşmesi

Metaverse’teki ilgiler, bireyin yalnızlık hissini azaltabilir üzere görünse de, bu alakalar birçok vakit yüzeysel ve performansa dayalı olabilir. Fizikî temastan mahrum toplumsal ilgiler, duygusal bağ kurma maharetini zayıflatabilir ve bireyi daha derin bir yalnızlığa sürükleyebilir.

4. Ruhsal Sonlar ve Dijital Farkındalık

Metaverse kullanımında ruhsal sıhhatin korunması için ruhsal sonların belirlenmesi elzemdir. Sanal kimlikle gerçek benlik ortasında istikrar kurmak, dijital detoks vakitleri belirlemek ve bireyin kendi duygusal gereksinimlerine dönük farkındalığını sürdürmesi, muhtemel ruhsal riskleri azaltacaktır.

Sonuç

Metaverse yeni bir cihan sunarken, bireyin ruhsal hudutlarını zorlayan bir gerçeklik haline de gelebilir. Dijital dünyada var olmanın ruhsal bedellerini göz arkası etmeden, istikrar kurmak ve insan kalabilmek; zihinsel sıhhatin olmazsa olmazıdır.

Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz