Görünürlük çağında kaygı

1. Daima Paylaşma Mecburiliği ve Bedel Arayışı

Sosyal medya algoritmaları, kullanıcıyı daha çok içerik üretmeye ve paylaşmaya teşvik eder. Bu durum, bireyin bedeli ve varlığıyla ilgili içsel algısını dışsal onaylara (beğeni, yorum, takipçi sayısı) bağlamasına yol açar. Kendi içinde kâfi hissedemeyen birey, görünür epey kıymetli olduğunu düşünmeye başlar ve bu döngü, korkuyu artırır.

2. Karşılaştırma Tuzağı ve Öz-Değer Yitimi

Sosyal medya bireyin hayatını idealize ederek sunmasına müsaade verir. Bu sunumlar, başka kullanıcılar tarafından gerçeklik üzere algılanır ve kişi kendi hayatını bu filtrelenmiş hayatlarla kıyaslamaya başlar. Sonuç olarak birey kendini yetersiz, başarısız ve geri kalmış hisseder. Bu durum öz-değerin erozyona uğramasına ve toplumsal karşılaştırma temelli korkuların oluşmasına neden olur.

3. Performans Anksiyetesi ve Duygusal Ayrışma

Sosyal medyada var olmak, yalnızca var olmakla değil, ‘iyi’ görünmekle ölçülmektedir. Bu durum, bireyin gerçek benliği ile dijital benliği ortasında bir kopuş yaratır. Bu kopuş; sahicilikten uzaklaşma, his bastırma ve daima bir temsil içinde olma haliyle bağlantılıdır. Birey artık kendisi için değil, izleyici için yaşar hale gelir.

4. Dertle Baş Etme Yolları ve Dijital Farkındalık

Görünürlük çağında dert ile baş etmek için bireyin toplumsal medya kullanımına dair farkındalık geliştirmesi gerekir. Dijital sonlar koymak, çevrimdışı vakit dilimleri oluşturmak ve öz-değerin içsel kaynaklara dayanmasını sağlamak değerlidir. Ayrıyeten toplumsal medya detoksları ve öz-şefkat pratikleri de bu süreci destekleyici müdahaleler ortasında yer alır.

Sonuç

Görünürlük baskısının ağırlaştığı bu çağda bireylerin ruhsal dengeyi koruyabilmeleri için dijital dünyanın gerçeklikten ayrılan istikametlerine karşı şuurlu olmaları gerekmektedir. Öz-değeri dışsal ölçütlerden bağımsızlaştırmak, bireyin ruh sıhhatini muhafazanın temel yollarından biridir.

Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz