İlişkide narsistlik

İlişkide narsistlik

İlişki, iki yahut daha fazla kişi yahut varlık ortasındaki irtibat yahut etkileşim olarak tanımlayabiliriz. Bu bağlamda bağlar, çeşitli biçimlerde olabilir; arkadaşlık, romantik bağlantı, aile bağı yahut iş ilgisi üzere. Münasebetler, bireylerin duygusal, toplumsal ve ruhsal gereksinimlerini karşılamada kıymetli bir rol oynar. Sağlıklı bağlar çoklukla itimat, bağlantı ve hürmet temeline dayanır.

Narsist, kendine çok bir hayranlık duyan, oburlarının hislerini ve muhtaçlıklarını önemsemeyen bir kişiyi tanımlamak için kullanılan bir tabirdir. Narsizm, çoklukla aşırı özsaygı, empati eksikliği ve diğerlerini manipüle etme eğilimi ile karakterize edilir. Narsist bireyler, kendi muvaffakiyetlerini ve yeteneklerini abartabilir, diğerlerinden daima onay ve hayranlık bekleyebilirler. Bu durum, alakalarda meselelere yol açabilir, zira narsist şahıslar çoklukla diğerlerinin hislerini göz arkası ederler.
DSM-5’e nazaran narsistik kişilik bozukluğu, aşağıdaki belirtilerle tanımlanır:

Büyüklenme: Kendi ehemmiyetini çok formda abartma.
Muvaffakiyet ve Güç Fantazileri: Sınırsız muvaffakiyet, güç, zeka, hoşluk yahut ülkü aşk hakkında daima hayaller kurma.
Özel Muamele Beklentisi: Diğerlerinin kendilerine özel bir muamelede bulunmasını bekleme.
Kendini Üstün Görme: Başkalarından üstün olduklarına dair güçlü bir inanç.
Kıskançlık: Oburlarının muvaffakiyetlerini kıskanma yahut oburlarının kendilerini kıskanmasını bekleme.
Yüzeysel İlgiler: Bağlarda derinlik ve bağlılık yerine yüzeysel ve süreksiz ilişkiler kurma.

Bu belirtilerin, bireyin toplumsal, mesleksel yahut öbür değerli fonksiyon alanlarında bariz bir işlevsizlik yaratması gerekmektedir. Teşhis koyma süreci, bir mental sıhhat profesyoneli tarafından gerçekleştirilmelidir.
Narsistik bir bireyle olan ilgiler ekseriyetle karmaşık ve zorlayıcıdır. Narsistlik, bu bağların dinamiklerini aşağıdaki hallerde etkileyebilir:

Manipülasyon: Narsist bireyler, diğerlerini kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirme yahut kullanma eğilimindedir. Bu, duygusal manipülasyon yahut suçluluk duygusu yaratma formunda olabilir.

Empati Eksikliği: Narsist şahıslar, partnerlerinin hislerini ve gereksinimlerini çoklukla göz arkası eder. Bu durum, karşı tarafın duygusal gereksinimlerinin karşılanmamasına neden olur.

Denetim: Narsist bireyler, bağda denetimi elde tutma isteği taşır. Partnerlerinin hayatlarını, arkadaşlarını ve toplumsal etraflarını denetim etmeye çalışabilirler.

Daima Onay Beklentisi: Narsist bireyler, daima olarak takdir ve onay beklerler. Partnerlerinin kendilerini övmesini ve hayranlık duymasını isterler.

Tenkide Tahammülsüzlük: Narsist bireyler, eleştiriyi ekseriyetle şahsî bir hücum olarak algılarlar ve bu durum alakalarda çatışmalara yol açabilir.

Yüzeysel İlişkiler: Narsistik bireyler, münasebetlerde derinlikten çok yüzeysel temaslar kurma eğilimindedir. Bu da duygusal bağlılık ve inanç eksikliğine neden olabilir.

Çok Kıskançlık: Narsist bireyler, partnerlerinin öteki beşerlerle olan alakalarına karşı kıskançlık duyabilir, bu da güvensizlik hissine yol açabilir.

Bu dinamikler, vakitle alakayı yıpratabilir ve karşı tarafın duygusal sıhhatini olumsuz etkileyebilir. Şayet bir münasebette bu cins davranışlarla karşılaşılıyorsa, profesyonel takviye almak yararlı olabilir.

Gaziantep Psikoloji Merkezi

Uzm. Psk. Dan. Muhittin DAR