Çocuklarla pandemi ve kaygı hakkında nasıl iletişim kurmalıyız ?

Küresel bir salgın olan Corona Virüs ile tüm dünya büyük bir savaş vermekte. Bu süreci biz yetişkinlerin de anlaması ve anlamlandırması güç ve güç bir süreç iken çocuklar da daha zorlayıcı bir süreç haline gelebilmekte. Corona Virüs televizyonlarda, internette, gazete ve mecmualar de, toplumsal medya da daima karşımıza çıkıyor. Çocukları Corona Virüs’ün sebep olduğu travmatize edici görsellerden uzak tutmak hayli bir güç gözüküyor. Pekala bizler bu hususta neler yapmalıyız ?

Yetişkinler olarak bizler çocukların dehşetlerini ve tasalarını azaltabilmek için öncelikle kendimize yönelik bir düzenleme ve anlamlandırma sürecini sağlıklı bir formda yürütebiliyor olmalıyız. Hepimizin sık sık duyduğu bir örnek vardır. Maskeyi evvel kendimize sonra çocuğumuza ve sevdiklerimize takmalıyız. Dert ve panik halindeyken onlara dayanak çıkabilmemiz elbette çok güç olacaktır. Kendimiz sakin, ayaklarımızın yere sağlam bastığı, his ve fikirlerimizin farkında olduğumuz, planlı hareket edebildiğimiz bir süreç içerisindeki iken çocuklarımıza karşı daha verimli bir formda yardım sağlayabiliriz.

Sosyal medyanın yahut başka bilgi aldığımız kaynakların güvenilirliğinden evvel kendimiz emin olmalıyız. Kendimiz için ve sorumlu olduğumuz insanlara karşı daha muteber bilgiler aktarmalıyız. Bu bilgiler çerçevesinde hareket etmek, rasyonel tahliller geliştirebilmek istiyorsanız öncelikle içinde bulunduğumuz durum hakkında muteber, bilgi kirliliğinden uzak ve steril bir alana sahip olmalıyız.

Kendimize yönelik bu ufak önlemleri aldıktan sonra yaşanan pandemiden ve bilgilerinden çocukların haberdar olmamasını sağlamaya çalışmak ziyanlı tesirleri olabileceği üzere çocukların gerekli tedbirleri almasını engelleyecektir. Çocuklara Corona virüsün yahut rastgele bir salgın hastalığın tesirlerini anlatırken birinci evvel çocuğumuzun yaşına ve gelişim seviyesine uygun açıklamalarla bu durumu aktarmalıyız. Yaklaşık 12 yaşından küçük çocuklarda yani soyut süreç devrine girmemiş çocuklarda bu salgını soyut kavramlar üzerinden anlatmak pek hakikat bir yaklaşım olmayacaktır. Başlarının karışmasına, korkmasına, regresif hareketler de bulunmasına, uyku sorunları gelişmesine sebebiyet verebilmektedir. 12 Yaşından küçük çocuklar da pandemiyi ona uygun görseller ve çocuğun gelişim periyoduna uygun görüntülerden yahut kitaplardan yararlanarak anlatmak onların bu durumu hakikat bir halde anlamlandırması için yararlı olacaktır.

Çocukların bu durum hakkında bize yöneltecekleri soruları dürüstlükle ve net cevaplarla cevaplamak dertlerini azaltmalarını sağlayacak en temel etkendir. Ayrıyeten çocuklarda bu tip zorlayıcı durumlarda çocukların sordukları sorulara yanıt verilirken, sorduğu kadarına yanıt vermek değerlidir. Fazla verdiğimiz bilginin çocuklarda durumu anlamlandırma sürecini sekteye uğratıp başlarının karışmasını sağlayabilme ihtimaline rağmen sorduğu yahut merak ettiği kadarına karşılık vermek ve yanıtını aldığını hissetmemiz kıymetli bir yaklaşımdır. Şayet burada çocuğun ne istediğini daha güzel anlayabilmek istiyorsak. Aynalama tekniğinden faydanlanmamız da fayda vardır.

Salgın hakkında gereken bilgileri aktardıktan sonra şuan da inançta olduğumuza biz yetişkinlerin muhtaçlığı olduğu kadar çocukların da muhtaçlığı olduğu unutulmamalıdır bu sebepten ötürü çocuklara alınan tedbirlere değinerek yalnızca konutumuz de değil dışarı da dahi inançta olabileceğimiz şartlarını anlatarak. Salgının yaratacağı çaresizlik hissinin oluşmasını engellemeliyiz.

Çocukların kendilerini inançta hissetmesi ve tedbir alması onların bu durumla başa çıkma ihtimalini arttırarak kendilerini güçlü hissetmelerini sağlayacaktır.

Bu tedbirlere ek olarak toplumsal alınan değerleri anlayabileceği seviyede anlatmak ve şahsî olarak alacağımız tedbirlerimizi aktarmalıyız; ellerimizi sistemli yıkamak, nizamlı ve sağlıklı beslenme, uyku hakkında, kalabalık ortamlardan uzak durmak hakkında, maske takmak üzere tedbirleri konuşmalıyız.

Tüm bu tedbir ve duruma ait konuşmayı yaptıktan sonra şayet bir telaşı yahut bu mevzuya ait bir fikir ve duygusu varsa onun hakkında konuşmalıyız. Şayet korkuyorsa korkusu hakkında hissini söz etmesini sağlayarak inançta hissetmesinin temellerini oluşturmaya çalışmalıyız. Korkusunu ketlemek yerine paylaşmasını ve korkusunu yaşamasına müsaade vermeliyiz. Kaldı ki çocukların bu periyotta okulundan ve arkadaşlarından uzak kaldığını düşünürsek harikulâde bir durum olmasından ötürü korkup kaygılanması ve sorular yöneltmesi mümkün ihtimallerden biridir.

Çocukların korkusu ile alay etmek yahut geçiştirmek, çocukların bu endişeleri kendisine saklamasına sebep olur. Çocuğu tüm bu endişelerden büsbütün uzak tutmaya çalışmak sevecen görünse de içinde bulunduğumuz durum için pek sağlıklı ve inançlı değildir. Çocuğun korkusunu yenmesine yardımcı olmaz. Ama çocuğun dehşet verici görsellerden uzak tutulması ajite olmasını önlemek için çok değerlidir.

Korkulacak bir şey yok üzere geçiştirici ve aşağılayıcı cümleler ise çocuk da ağır öfke, utanç ve yalnızlık hissinin gelişmesine sebebiyet verebilir. Çocuğun korkusunu yenmesi için gereken birinci adım kendini inançta hissetmesini sağlayan önlemleri almasını sağlamak. Korkusunu ebeveynler ve yetişkinler olarak kabullenmek, gereken rasyonel açıklamaları sağlayabilmek değerlidir.

Unutulmamalıdır ki bilinmezlik ve çocuğun korktuğu durum hakkında kâfi bilgi sahibi olmaması , yetişkinler üzerinde bile endişe ve tasa verici bir durum olabilirken. Çocuklarda endişeye neden olması çok olağan bir durumdur. Bu türlü bir bilinmezlik ve bilgi eksikliğinden kaynaklı ise kesinlikle giderilmelidir.

Çocuklarda pandeminden ötürü gelişebilecek tasa ve dehşetleri azaltabilmek için. Davranış ve ahenk sorunlarını azaltabilmek maksadıyla. Kişisel olarak konutta yapabileceğimiz tedbirler; Hislerini ve fikirlerini özgür bırakması için korkusu hakkında konuşmak hatta fotoğraf çizmek , oyunlar oynamak, vücudunda neler hissettiğini konuşmak korkusu paylaşarak zihnin de işlemlenmesine, regülasyonu sağlamasında ve korkusunu yenmesinde yardımcı kilit bir role sahiptir.