Terapi
Klinik psikolog olarak çalıştığım yıllar boyunca danışanlarımdan sıkça duyduğum birtakım cümleler vardır: “Biliyorum, mantıksız lakin yeniden de bu türlü hissediyorum…” “İlişkilerimde daima tıpkı döngüye giriyorum…” “Ben ne yaparsam yapayım, kâfi olamıyorum…” Bu cins tekrar eden niyet, his ve davranış kalıplarının temelinde birçok vakit çocukluk çağında şekillenmiş, şuur dışına yerleşmiş ve bugünkü yaşantımızı görünmez halde etkileyen şemalar yer alır. İşte bu noktada Şema Terapisi, bu derin kalıplara ulaşmak, onları anlamak ve dönüştürmek için son derece tesirli bir terapi yaklaşımı olarak öne çıkar.
Depresyon: Sadece Bir Mutsuzluk Değil, Sessiz Bir Yorgunluktur Herkes vakit zaman kendini üzgün ya da keyifsiz hissedebilir. Lakin kimi vakitler vardır ki, bu his süreksiz olmaktan çıkar ve günlere, haftalara yayılır. Sabahları uyanmakta zorlanıyorsanız, kendinizi daima yorgun, isteksiz hissediyorsanız ve hayattan eskisi kadar keyif alamıyorsanız, bu durum depresyon ile bağlantılı olabilir. Depresyon, sırf mutsuzluk değil; güç kaybı, ümitsizlik, değersizlik hisleri ve hayattan kopmuşluk hissiyle seyreden bir ruhsal durumdur. Klinik psikolog olarak, Emek – Ankara’daki ofisimde bu süreci birlikte anlamaya ve dönüştürmeye yardımcı oluyorum.
Depresyon, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir ruhsal sıhhat problemidir. Yalnızca süreksiz bir mutsuzluk hali değil, kişinin ömür kalitesini derinden etkileyen bir durumdur. Fakat kalıcı düzgünleşme mümkündür. Bu yazıda, depresyondan kalıcı olarak kurtulmak için tesirli usuller ele alınacaktır.
“Terapiye gereksinimim var mı?” sorusu, birden fazla vakit net bir yanıtla değil, belirsizlikle birlikte gelir. Günlük ömür sürdüğü hâlde mana kaybı, duygusal tepkisizlik, alakalarda tekrar eden döngüler üzere tecrübeler kişiyi terapiye yöneltebilir. Terapi, sırf büyük kriz anlarında değil, ömürle tekrar bağ kurma gereksiniminde da başvurulabilecek bir süreçtir. ACT yaklaşımında emel, hisleri bastırmak değil; onlarla yeni bir münasebet kurarak, pahalar doğrultusunda ilerlemektir. Hazır hissetmeyi beklemeden başlanan bu süreç, kişinin kendine daha açık ve dürüst bir formda bakmasına alan tanır.
Sessizce Gelişen Uzaklık: Psikoterapist olarak, Ankara’daki danışanlarımla yaptığım ferdi ve çift görüşmelerinde en sık karşılaştığım sorunlardan biri de cinsel isteksizliktir. Cinselliğin sadece fizikî değil, birebir vakitte duygusal, zihinsel ve toplumsal tarafları olduğunu düşündüğümüzde; bu isteksizliğin arkasında çok daha derin bir kıssa olduğunu anlayabiliriz.
Günlük hayatta hepimizin zorlandığı durumlar olur. Bu türlü vakitlerde kimi hisler bizim için zorlayıcı olabilir. Zorluğun üstesinden gelme konusunda kaynaklarımızın kâfi olup olmayacağını sorgular ve “ bir terapiste gereksinimim var mı, yoksa kendi kendime bunun üstesinden gelebilir miyim” diye düşünebiliriz. Ya da psikoloji bilgimize güvenerek; “Kendimi anlıyorum. Neden bir terapiste gereksinim duyayım ki?” diyebiliriz.
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), bireyin fikir, his ve davranışları ortasındaki bağlantıyı anlamaya ve olumsuz fikir kalıplarını değiştirerek daha sağlıklı bir hayat sürdürmeye yönelik bilimsel temelli bir psikoterapi prosedürüdür.
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), yani Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Tekrar Sürece, travmatik anıların neden olduğu ruhsal sıkıntıları ele almak için kullanılan tesirli bir psikoterapi usulüdür.
Kimi çocuklar birden içine kapanır. Evvelden severek gittiği okula artık gitmek istemez. Sabahları karın ağrısıyla uyanır. Sınıfta sessizleşir, teneffüslerde yalnız dolaşır. Anne babalar bu değişimi birinci fark ettiklerinde birden fazla vakit anlamlandıramaz. Tahminen meskende bir sorun vardır, tahminen gelişimsel bir dönemeçtir… derken gerçek çok geçmeden ortaya çıkar: Zorbalık. Okullarda yaşanan zorbalık, bir çocuğun ruhunda sessiz lakin derin yaralar açabilir. Bu yaralar, birden fazla vakit görünmezdir. Zira çocuk anlatmaz. Anlatamaz. Utanır, korkar, dışlanmaktan çekinir. Bu noktada devreye oyun girer. Zira oyun, çocuklar için yalnızca cümbüş değil; birebir vakitte tabir, baş etme ve düzgünleşme alanıdır. Bu yazıda, okul zorbalığına maruz kalan çocukların iç dünyasına ışık tutmaya çalışacağım. Oyun terapisinin bu çocuklar için nasıl bir gözetici alan yarattığını, nasıl bir şifa kapısı sunduğunu paylaşacağım.