Kaygı

Uçuş korkusu (aviophobia), kişinin uçak seyahatinden çok derecede korkması yahut tasa duyması durumudur. Bu kaygı, hafif bir tedirginlikten, uçağa binmeyi büsbütün reddetmeye kadar farklı düzeylerde görülebilir. Uçuş korkusu, bireyin ferdî tecrübelerine, bilinçaltı tasalarına yahut başka fobilere bağlı olarak gelişebilir.

Telaş, her yaşta insanın vakit zaman deneyimlediği doğal bir histir. Fakat çocuklarda telaş, bilhassa gelişimsel devirlerinde daha bariz hale gelebilir. Aileler ve bakım veren bireyler, çocukların korkularını hakikat bir formda anlayıp yönetebildiklerinde, çocukların ruhsal gelişimlerini sağlıklı bir halde sürdürebilmeleri mümkündür.

Korku (anksiyete), tehdit edici ya da gerilimli durumlara karşı verilen doğal bir reaksiyondur.

Uçak fobisi (aviophobia), kişinin uçak seyahatine dair ağır dehşet yahut tasa yaşamasıdır. Bu durum, fizikî (hızlı kalp atışı, terleme), duygusal (uçak kazası korkusu, denetim kaybı) ve davranışsal (uçağa binmekten kaçınma) belirtilerle kendini gösterir. Fobinin nedenleri ortasında travmatik tecrübeler, denetim kaybı hissi, bilinçaltı dehşetler ve medyanın tesiri sayılabilir. Tedavi usulleri ortasında bilişsel davranışçı terapi, EMDR terapisi, maruz bırakma teknikleri, nefes idmanları ve bilinçlendirme yer alır. Çok durumlarda ilaç tedavisi de kullanılabilir. Hakikat yollarla, uçak fobisiyle başa çıkmak ve itimatla seyahat etmek mümkündür.

Panik bozukluk, ani ve tekrarlayan panik ataklarla karakterize edilen bir korku bozukluğudur. Panik atak, kişinin apansız ağır bir dehşet ve rahatsızlık hissetmesiyle ortaya çıkar ve çoklukla kalp çarpıntısı, nefes darlığı, baş dönmesi üzere fizikî belirtilerle kendini gösterir. Bu ataklar, rastgele bir dışsal tehdit olmaksızın gelişir ve kişinin hayat kalitesini olumsuz etkileyebilir. Panik bozukluğun nedenleri ortasında genetik yatkınlık, beyin kimyasındaki dengesizlikler ve çevresel faktörler yer alır. Tedavi, bilişsel davranışçı terapi (BDT), ilaç tedavisi ve gevşeme teknikleri ile yapılabilir. Panik bozukluk tedavi edilebilir bir durumdur ve yanlışsız yaklaşımlar ile kişi, dertlerini yönetmeyi öğrenebilir.

Tasa, gelecekteki belirsizlikler ya da tehditler karşısında hissedilen ağır kaygı ve endişedir. Doğal bir hayatta kalma reaksiyonu olsa da, çok ve daima hale geldiğinde ruh sıhhati sıkıntısına dönüşebilir. Telaşın belirtileri, zihinsel (sürekli telaş, dikkat eksikliği) ve fizikî (hızlı kalp atışı, terleme, uyku problemleri) hallerde kendini gösterir. Korkunun biyolojik, ruhsal ve çevresel faktörlerin birleşimiyle oluştuğu düşünülür. Korku bozuklukları şunlardır: Genelleşmiş Anksiyete Bozukluğu, Panik Bozukluk, Toplumsal Anksiyete, Fobiler ve Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu. Tedavi, psikoterapi (özellikle BDT ve EMDR), ilaç tedavisi, ömür üslubu değişiklikleri (egzersiz, meditasyon) ve toplumsal dayanakla sağlanabilir. Dertle başa çıkmak için nefes idmanları, mindfulness ve uygun vakit idaresi stratejileri önerilir. Korkuyu aşmak için profesyonel dayanak alınması kıymetlidir.

Korku; olması gereken ve günlük hayatta olan olağan bir histir; lakin yaygın korku bozukluğuna sahip olan şahıslarda var olan korku olağan dışıdır. Bu şahısların yaşantılarında korkularının nüksettiği anda; ortada gerçek bir neden yoktur yahut yaşanılan durumla uyumsuz nedenleri vardır ve bu şahıslar bu nedenlere karşı çok ve denetimsiz korku ve telaş duyarlar.

Bireylerde apansızın (10dakika içinde) kendini gösteren, rastgele bir duruma bağlı olmayıp bir grup fizyolojik yansılar ile kendini ortaya koyan ataktır panik atak. Dehşet, var olan ve gerçek bir ‘şey’e karşı duyulan histir; lakin dert, gerçek dışı olan ve gerçekte var olmayan bir şeye karşı duyulan histir. Panik Bozukluk rahatsızlığını yaşayan insanların panik ataklarında kaygı değil telaş vardır.