Tez ve savunması
ÖZET
Çalışma, otistik çocuk sahibi annelerin, tükenmişlik ve ruhsal dayanıklılık seviyelerinin incelenmesini amaçlamaktadır. Otizm, bağlantı, lisan, toplumsallaşma vb. hareketleri etkileyebilecek sendrom olarak tanımlanabilir. Bu bağlamda otizm, bireylerin ömürlerinin birinci yıllarından beri kendini göstermektedir. Bireylerin hem duygusal hem de toplumsal ilgilerde, lisan marifetinin tesirli bir biçimde kullanılmasını engellemektedir. Otizm kapsamında bu çalışmada, otizm kavramına, gelişimsel bozukluk çeşitlerine ve engelli bireylerin ve ailelerinin yaşamış olduğu sıkıntılara yer verilmiştir.
Otistik çocuk sahibi çocuk sahibi ailelerde, tükenmişlik sendromu görülebilmektedir. Tükenmişlik sendromu, bireylerin başarılı olmak için çok çalışması sonucunda hem fizikî hem de ruhsal olarak kendini yorgun hissetmesi olarak tanımlanabilir. Duygusal tükenme, duyarsızlaşma yaşayan bireyler, hem etrafına hem ailesine hem de kendisine karşı sorumluluklarını eskisi kadar yerine getirememektedir. Bu çalışmada da tükenmişlik kavramı ve tükenmişlikle ilgili kavramlara, tükenmişlik kaynaklarına, tükenmişliğin bireyler üzerindeki tesirlerine ve tükenmişliğe karşı verilen çabada izlenecek prosedürler irdelenecektir.
Bu çalışmada yapılan tahliller sonucunda, aile ahengi seviyesinin, otistik çocuğa sahip annelerin uygar durumları ile bağlantılı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıyeten çalışmada; duygusal tükenme ile duyarsızlaşma ortasında korelasyon tahlili sonucunda olumlu taraflı yüksek bir bağlantı bulunmuştur. Başka değişkenler incelendiğinde; duygusal tükenme arttıkça yüksek oranda duyarsızlaşmada artmaktadır. Otistik çocuk sahibi annelerin tükenmişlik, duyarsızlaşma ve duygusal tükenmişlik yaşamamaları için ruhsal açıdan dayanıklılıklarının yüksek olması gerekmektedir. Ruhsal dayanıklılık, bireylerin yaşamış olduğu olumsuz durumlara karşı dirençli olmasını tabir etmektedir. Çalışmada da bu kapsamda, ruhsal dayanıklılık kavramları, bileşenleri, ruhsal dayanıklılığı etkileyen faktörler ve ruhsal dayanıklılık yaklaşımları ele alınmıştır.
